« بچههای ما را در گورهای دسته جمعی دفن کردند. یک کانال کنده بودند و همه را کنار هم دفن کرده بودند و روی کانال را با سیمان پوشانده بودند. بعد از مدتی هر کس اسم عزیزش را روی یک تکه سنگ مرمر نوشت و گذاشت تا نشانی مزار را گم نکند. »
این روایت پر از هق هق گریه یک مادر است، مادری که فرزندش را در جریان اعدامهای دهه ۶۰ از دست داده است و اکنون در قبرستانی در اطراف اهواز، دنبال نشانه های برجای مانده از فرزندش می گردد.
گورهای جمعی اهواز در یک تکه زمین بایر در سه کیلومتری شرق گورستان بهشت آباد واقع شده است: « قبلا آن زمین نخلستان بود که تبدیل به بیابان شده بود. از بهشت اباد که بیرون می آمدی، یک جاده خاکی و متروکه بود که خانواده ها با ماشین خودشان را به آن جا میرسانند. اعدامیهای سالهای 61 و 62 اول انجا دفن شدند تا رسید به سال 67 و اعدامیهای 67 را هم همانجا دفن کردند. »
او خاطرهای از یکی از مادرهای داغدار شنیده که با گذشت بیست و نه سال از آن روزها هنوز در یادش مانده است : « یکی از مادرها که یکی از فرزندانش را سال 61 از دست داده بود و به مزار بچهاش سر میزد در تیرماه 67 متوجه کندن این کانال که الان قبر دسته جمعی بچههاست شده بود. او یک بار حین برگشتن از مزار فرزندش متوجه شده بود ماشین اب پاشی آنجا ایستاده و چیزهایی داخل کانال ریخته میشود اما فاصله زیاد بوده و او متوجه نبوده چه کاری در حال انجام است. بعدها همان مادر متوجه شد قبر فرزند دیگرش آنجاست.»
نوروز امسال که خانوادهها سر مزار عزیزان شان میروند، اطراف قبرها پر از نخالههای ساختمانی بوده : « حجم عظیمی از خاک روی گورهای جمعی ریخته شده به طوری که سطح مسطح قبلی تبدیل به یک تپه کوچک شده است. انگار یک پروژه ساختمانی در حال اجرااست که در صورت تکمیل شدن سازه روی تعدادی از قبرها قرار میگیرد و تعداد دیگری از قبرها هم روی کناره جاده قرار میگیرند و از بین میروند.»
یک کارگر ساختمانی به تازگی و در اواخر اردیبشهت ماه به اعضای خانوادهها که به محل گورهای جمعی رفته بود گفته است قرار است جادهای که از کنار گورهای جمعی میگذرد را تا نزدیکی آنها تعریض کنند و در مرحلهی بعدی، گورهای سیمانشده به منظور ایجاد فضای سبز یا احداث یک مجتمع تجاری ویران خواهد شد. این موضوع نگرانی خانوادههای اعدام شدگان را بیشتر کرده است. یکی از آنها میگوید: »جسد عزیزانمان را که تحویل ندادند، اجازه برگزاری مراسم ندادند ، دلمان به همین سنگهای کوچک و اسمها خوش است، این را هم میخواهند از ما بگیرند.»
آنها صدای خودشان را به سازمانهای حقوق بشری رساندهاند. سازمان عفو بین الملل و موسسه عدالت برای ایران در اطلاعیهای مشترک نسبت به تخریب این قبرها هشدار دادهاند. شادی صدر، مدیر سازمان عدالت برای ایران میگوید: « طی سالیان گذشته مقامات درد و رنج غیرقابل تحملی را به خانوادههای قربانیان اعدامهای فراقضایی سال ۱۳۶۷ تحمیل کردهاند. آنها خانوادهها را از حق دفن محترمانه عزیزانشان محروم کرده و آنها را مجبور کردهاند که برای بازدید از مزار عزیزانشان از میان تپههای زبالههای عبور کنند. حالا هم قصد دارند آرامگاه قربانیان را نابود و خاطرهی آنها از تاریخ را محو کنند.»
در این اطلاعیه تاکید شده گورهای جمعی صحنهی جرم به حساب میآیند و برای حفظ آنها نیاز است که متخصصین جرمشناسی به کار گرفته شوند تا حفاریهای لازم را انجام داده و از حفظ آثار جرم و شناسایی دقیق پیکرها اطمینان حاصل کنند. مقامات ایران با تخریب محل گورهای جمعی، شواهد مهمی را از بین میبرند که یک روز میتواند برای روشن شدن تعداد و هویت کسانی که بهدست حکومت کشته شدند، استفاده شود.
مگدلانا مغربی، معاون بخش خاورمیانه و آفریقای عفو بین الملل ، هم میگوید : « مقامات ایران به جای تلاش برای محوکردن یاد کشته شدگان و جلوگیری از اجرای عدالت ، باید از گورهای جمعی مربوط به کشتار سال ۱۳۶۷ حفاظت و مراقبت کنند تا روزی که انجام تحقیقات مستقل و موثر ممکن شود. خانوادهها حق دارند بدانند بر سر عزیزان شان چه آمده است و آنها را به طور محترمانه دفن کنند.»
خانوادههای قربانیان اعدامهای 67 تحت فشارهای شدید امنیتی هستند. یکی از آنها میگوید: «مدام تهدید میشویم که چرا به مزار عزیزانتان سر میزنید، چرا با آنهایی که خارج از ایران هستند، تماس دارید، ما به سختی میتوانیم از وضعیتی که برای قبرهای بچهها پیش امده اطلاع رسانی کنیم ، لااقل شما حرف دل ما را بزنید. این قبرها برای ما عزیز هستند. خیلی عزیز....»
در کانال تلگرام نه به زندان نه به اعدام خبرهای ما را دنبال کنید
#مشهد #اهواز - #گور_جمعی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر